Wyniki JST 2020
Początek roku w świecie doradców i pasjonatów analiz finansowych jest okresem niezwykle ciekawym. Wszyscy zadajemy sobie klasyczne pytania:
- Jak zakończył się miniony rok, nadwyżką czy deficytem?
- Jak zmieniło się zadłużenie samorządów?
- Jaki wpływ na finanse jst miały zmiany legislacyjne i otoczenie makroekonomiczne?
Na te i inne pytania odpowiemy w naszym cyklu artykułów. Pierwszą okazją do analiz jest publikacja sprawozdań dochodowo-wydatkowych samorządów za grudzień 2020 roku, na podstawie których możliwe jest wstępne oszacowanie wykonań budżetów w minionym roku.
W dzisiejszym materiale skupimy się tylko na roku 2020, a porównania z latami wcześniejszymi przedstawimy w kolejnych odsłonach.
Poniższa tabela prezentuje sumaryczne kwoty dochodów i wydatków, a także różnicę między nimi, czyli wynik budżetu, dla wszystkich jst w podziale na poszczególne grupy (plan na 31.12 oraz wykonanie na 31.12). Kwoty wyrażone są w mln PLN.
Jak wynika z powyższej tabeli, po stronie dochodowej największe rozbieżności pomiędzy planem a wykonaniem miały miejsce w przypadku powiatów ziemskich oraz województw. Po stronie wydatkowej zaś warto zauważyć, że najmniejsze odchylenie dotyczyło miast na prawach powiatów. Biorąc pod uwagę zarówno dochody i wydatki, można stwierdzić, iż to właśnie one najtrafniej zaplanowały swoje budżety roku 2020.
Sumaryczne wykonanie dochodów wszystkich samorządów w Polsce wyniosło niewiele powyżej 100% planu na koniec roku. Jest to zatem niemal modelowy wynik. Większe rozbieżności można zauważyć po stronie wydatków, ponieważ stopień ich wykonania w stosunku do planu na koniec roku wyniósł niecałe 92%. Skutkowało to istotną różnicą na poziomie wyniku budżetowego samorządów: wg stanu na 31 grudnia planowano łączny deficyt w wysokości 21,167 mld PLN, wykonano zaś nadwyżkę w wys. 5,561 mld PLN. Doskonale obrazują to poniższe wykresy (dane w mln PLN).
Z powyższej wstępnej analizy wynikają zasadnicze ogólne wnioski: samorządy skrupulatnie „pilnowały” wykonania dochodów, zaś po stronie wydatkowej widać, że wiele zadań nie zostało wykonanych i pozostawionych do realizacji na lepszy moment.
Czy było to efektem „rozchwianego” roku 2020, pełnego ryzyka i niepewności?
Czy wydatki zostały niewykonane po stronie majątkowej, czy bieżącej?
Jaka była rzeczywista skala ubytku dochodów? Czy udało się zaoszczędzić na wydatkach bieżących?
Jak wpłynęły na budżety jst środki rządowe przyznane w ramach tarczy antykryzysowej?
Na te oraz inne pytania odpowiedzi poszukamy w kolejnym artykule.
Michał Schab
Prezes Zarządu
ProPOLIS Consulting Sp. z o.o.